TORRES, DAISY RIEBSCRIM 2D

 

KABANATA II - UNANG GAWAIN AKDANG PAMPANITIKAN HINGGIL SA KAHIRAPAN ISKWATER

Ni Luis G. Asuncion

Mula sa Ani: Panitikan ng Kahirapan

Mahigit isang dekada na kaming nakatira sa squatters’ area malapit sa Batasang Pambansa sa may Commonwealth, Quezon City. Noon ang mga bahay ay kakaunti pa lang at halos puro talahiban ang kapaligiran. Nang mga nagdaang taon ay parang mga kabute na nagsisulputan ang mga bahay rito. Hindi lang basta maliliit na bahay kundi mga naglalakihan na parang mansion. Ilang beses na rin na nagbanta ang pamahalaan na idemolis ang mga bahay rito pero hindi nagtatagumpay dahil na rin sa pakikipaglaban ng mga nakatira rito. Pakikipaglaban na hindi dumanak ng dugo. Laban sa pamamagitan ng matiwasay na pakikipag-usap sa may katungkulan. Pero sabi ko sa sarili ko ay mahihirapan na ang gobyerno na mapaalis na ang mga tao kahit na ang iba ay gusto nang umalis tulad ko. Ang dahilan kung bakit hindi kami makaalis ay dahil wala rin kaming maayos na malilipatan. Nangako ang gobyerno na kapag nademolis kami ay may nakahanda kaming malilipatang lupa sa parte ng Payatas. Pero ang iba naman ay patuloy paring naghihintay. Ang alam ko lang, ang iskwater ay ang lugar kung saan ang mga mahihirap lamang ang naninirahan. Pero bakit ganun, nakikipagsiksikan ang mga mayayaman pa sa kaibigan ko na nakatira sa Don Enrique Subdivision, Quezon City. Ang ilang sa mga kapitbahay naming ay napakalakas magsipagtugtog ng kanilang mga component na animo’y nagpapasikat sa mga tulad naming mahihirap. Minsan, nasilip ko ang loob ng isa sa mga kapitbahay naming dahil nakabukas ang kanilang geyt at pinto. Nakita ko ang isang putting kotse na hindi ko alam kung ano’ng tatak pero ang alam ko lang napakamahal ng ganoong klase ng sasakyan. At ang gamit nila sa loob ay napakarami. Ang telebisyon nila ay higit pa sa apat na beses ang laki ng Tv naming 14 inches. Ang karaoke ay dalawang beses ang laki sa karaokeng naming Hanabishi. At higit na malakas ang dahil nakahiwalay pati ang dalawang naglalakihan nitong speaker. At kapag Pasko naman o Bagong Taon ay makikita mo lalo ang kanilang pagiging galante. Sila pa rin ang pinakamalakas magpatugtog ng mga pamaskong awitin. At ang kanilang mga handa ay isang buong litsong baboy o baka at iba pang pagkain ng mga mayayaman. Tuwing ang isa namang miyembro ng kanilang pamilya ang may kaarawan, makikita mo na ang kanilang mga handa ay para sa isang pista ng nayon at ang mga bisita ay halos lahat de-kotse. Minsan nakita ko ang kapitbahay naming mayamang kolehiyala na tipo ang itsura, kapag hindi mo kilala, ay di mo aakalain na nakatira sya sa isang squatters’ area. Matangkad, maganda, maputi, seksi, kaakit-akit lalo na ang pananamit. Sa aking obserbasyon, iba-iba ang kanyang boypren tuwing makikita ko siya sa labas. Hindi sya nagpapaligaw sa bahay nila dahil ang sabi’y nahihiya siya sa lugar na kinatitirikan ng malaki nilang bahay. Bakit ditto pa sila nagpatayo ng bahay? Noong wala pang gaanong mga bahay ditto ay Malaya kaming nakapaghahabulan sa mga talahiban ay nangangamba na madamay rito. Kung may pera lang sana kami para makaalis na sa lugar na ito ay matagal na naming ginawa. Sabi ko sa sarili na ipinanganak akong mahirap ay mamamatay din yata akong mahirap. Bakit ganun, ang mga mahihirap ay ‘di kalian man makakatira sa lugar ng mga mayayaman. Pero ang mga mayayaman ay maaaring manirahan sa lugar ng mga mahihirap ano mang oras nilang gastusin.

PAGTATAYA

1. Ano ang sentral ng paksa ng sanaysay?

 -Ang sentral na paksa ng sanaysay ay tungkol sa kahirapan ng mga tao sa slkwater.

2. Mayroon bang paksa na ‘di tuwirang tinalakay sa teksto? Magbigay ng halimbaw.

 -Oo mayroon at iyon ang dahilan kung bakit ang mayaman o skwater ay nakatira sa isang lugar kung saan ang mga mahihirap lamang ang naninirahan, na naging isang malaking katanungan na hindi direktang sinagot ng may-akda.

 3. Ano ang layuninng may-akda sa pagtalakay sa paksa? Ipaliwanag.

-Inilalarawan niya ang mga kondisyon ng pamumuhay sa skwater, kung paano hindi sila magulo sa oras na iyon, at kung paano sila naging magulo at maingay bilang resulta ng malalaking bahay na sumisikat. Nais ding ipaliwanag ng may-akda kung bakit lumipat ang mga mayayaman at nauwi sa

 4. Ano mga skwater anong mga ideya ang sinasang-ayunan mk sa sanaysay? Bakit? Ano namang mga hindi mo sinasang ayunan? Bakit?

 -Ayon sa sanaysay, nagbanta ang gobyerno na wasakin ang mga bahay doon ng maraming beses, at gusto ko ang ideya na ipaglaban ito nang walang pagdanak ng dugo, ngunit sa mapayapang pakikipag-usap sa kinauukulan sapagkat kakaunti ang buhay ang mawawala, taliwas sa magulong demolisyon , kung saan maraming tao ang masasaktan at papatayin kung magkabunggo ang dalawang bahagi.

 5. Paano ka nakakaugnay sa mga kaisipang nakalahad sa teksto?

 -Ito ay nauugnay sa kung paano mo ginagawa ang lahat upang mabuhay lamang. Maaari akong makipag-ugnay sa mga tao sa skwater na nais na umalis ngunit hindi magawa ito sapagkat ang pangako ng gobyerno na bigyan sila ng isang bagong tahanan ay hindi natupad, at dapat silang magpatuloy na magtiis upang magkaroon ng tirahan.

6. Gaano kahalaga ang pagtalakay ng sanaysay sa paglilinaw sa konseptong iskwater? Nabago ba nito ang pananaw mo sa kahulugan ngiskwater? Ipaliwanag

 -Dahil maraming tao ang hindi nakakaunawa kung ano ang nasa squatter, naniniwala ang iba na ito ay puno ng mga kriminal, marumi, madilim, at iba pa. Gayunpaman, bilang isang resulta ng talakayan sa sanaysay na ito, ang aming mga isip ay nabuksan sa kung ano ang tunay na nasa skwater. Mayroon pa rin akong parehong opinyon at may kamalayan dito dahil, bukod sa matinding paghihirap ng buhay dito, naiintindihan ko kung bakit sila nakikipaglaban para sa kanilang tahanan habang nakatayo sa lupa na hindi nila pag-aari.

7. paano maiugnay ang teksto sa realidad ng lipunan sa kasalukuyan? ipaliwanag?

 -Di na bago saatin ang salitang skwater sapagkat maraming mga tao sa ating bansa ang naninirahan pa rin bilang mga skwater dahil wala silang tirahan. Sa bansang ito, nakikita pa rin natin ang maraming mga mahihirap na tao, maraming mga taong walang tirahan, at mga taong nagsusumikap upang matugunan ang mga pangangailangan ng kanilang mga pamilya. Ngunit, tulad ng nakasaad sa sanaysay, sa kabila ng paghihirap, naroon pa rin ang pagmamahal ng buong pamilya. Sa kabila ng mga hamon sa buhay, nagtutulungan sila at nasisiyahan sa pamumuhay ng isang simpleng buhay.

 

MUNGKAHING GAWAIN

GAAN NG KONSEPTONMAP ANG SALITANG ISKWATER SA LOOB NG KAHON.